Ống kính 101
Các ống kính khác nhau cho phép bạn nhìn thấy cùng một cảnh theo cách khác nhau
Các đặc điểm và thông số bạn tìm thấy trên thân máy ảnh DSLR và mirrorless có thể giúp bạn chụp được những tấm ảnh đáng kinh ngạc, nhưng khi nói đến biểu đạt sáng tạo, chìa khóa nằm trong ống kính.
Mỗi loại ống kính có một nhóm đặc điểm riêng của nó, mà bạn có thể kiểm soát đối với các cảnh và ý định chụp khác nhau. Từ những tấm ảnh phong cảnh rộng lớn vô cùng đẹp, ảnh cận cảnh những bông hoa hồng bí ẩn, hành động và vẻ năng động của đua xe thể thao, và nhiều thể loại khác, ống kính hoán đổi được mang lại cho bạn những sự biểu đạt trực quan đa dạng mà camera của điện thoại thông minh không thể có được.
Để biết một số ví dụ, hãy xem nội dung sau.
Ống kính góc rộng
EOS 5D Mark III/ EF11-24mm f/4L USM/ FL: 11mm/ Aperture-priority AE (f/8.0, 1/500 giây, EV±0)/ ISO 100/ WB: Auto
Chụp bằng: Ống kính góc cực rộng
Ống kính góc rộng ghi lại một trường quan sát rộng hơn so với mức mắt người có thể nhìn thấy. Vì lý do này, chúng thường được sử dụng để chụp ảnh phong cảnh rộng lớn.
Một ống kính được xem là góc rộng nếu độ dài tiêu cự của nó là 35mm trở xuống. Nếu độ dài tiêu cự của nó là 24mm trở xuống, nó được xem là ống kính góc cực rộng.
Ống kính góc rộng cũng phóng đại phối cảnh, có nghĩa là chúng có thể làm cho các vật thể ở gần trông lớn hơn và gần hơn, và các vật thể ở xa trông nhỏ hơn và xa hơn nữa. Đặc điểm này thường được sử dụng trong chụp ảnh kiến trúc để làm cho các tòa nhà trông ấn tượng hơn.
Vì những ưu điểm nói trên trong chụp ảnh phong cảnh và kiến trúc, ống kính góc rộng (bao gồm ống kính góc cực rộng) rất tiện khi bạn mang theo đi du lịch.
Ống kính macro
EOS 800D/EF-S35mm f/2.8 Macro IS STM/ FL: 35mm/ Aperture-priority AE(f/9, 0.5 giây, EV-1,7)/ ISO 400/ WB: Manual
Loại ống kính: Macro
Ống kính macro là lý tưởng để chụp ảnh cây cỏ, côn trùng, đồ ăn, trang sức và phụ kiện, và những vật thể nhỏ khác.
Điều này là vì chúng có:
- Khoảng cách lấy nét rất gần, có nghĩa là bạn có thể chụp đối tượng của bạn bằng cách đặt ống kính rất gần đối tượng
- Tỉ lệ phóng đại ít nhất là 1:1, có nghĩa là bạn vẫn có thể có được ảnh cận cảnh với kích thước bằng ngoài đời thật khi đối tượng lấp đầy khung hình.
Ống kính macro có độ sâu trường ảnh rất nông: Chỉ có các đối tượng ở thật gần máy ảnh mới sắc nét và đúng nét. Các khu vực xung quanh sẽ mất nét và bị nhòe với một phẩm chất thẩm mỹ được gọi là ‘bokeh’, làm cho đối tượng trở nên nổi bật.
Trên thực tế, vì chúng có khả năng tạo ra hiệu ứng bokeh hậu cảnh đẹp, ống kính macro cũng thường được sử dụng để chụp ảnh chân dung.
Ống kính tele
EOS-1D X/ EF100-400mm f/4.5-5.6L IS II USM/ FL: 200mm/ Manual exposure (f/14, 1/60 giây, EV±0)/ ISO 50/ WB: Auto
Loại ống kính: Tele
Ống kính tele “kéo” các đối tượng chụp ảnh ở xa lại gần và làm cho chúng trông lớn hơn và gần hơn so với thực tế. Chúng lý tưởng để chụp động vật hoang dã, thể thao, đua xe ôtô và xe đạp, và bất kỳ đối tượng nào khác bạn khó chụp gần.
Ống kính tele cũng được biết đến vì hiệu ứng nén, làm cho các vật thể trông có vẻ ở gần nhau hơn.
So với ống kính tiêu chuẩn (bình thường), ống kính tele có thể chụp ảnh với hiệu ứng nhòe hậu cảnh lớn hơn. Điều này là do 2 lý do:
i) Độ sâu trường ảnh nông hơn
ii) Các vật thể ngoài tiêu cự, ở xa, cũng được "kéo lại gần" và phóng to, do đó những vùng nhòe trông lớn hơn.
Bạn có thể sử dụng đặc điểm này để làm nhòe các yếu tố hậu cảnh gây xao lãng và thu hút sự chú ý của người xem vào đối tượng của bạn.
Một đặc điểm quan trọng thứ tư của ống kính tele là chúng dẫn đến méo ít hơn so với các loại ống kính khác chẳng hạn như ống kính góc rộng, biến chúng thành lý tưởng cho ảnh chân dung.
Có 3 loại ống kính tele:
- Ống kính tele một tiêu cự: Ống kính một tiêu cự với độ dài tiêu cự 135mm trở lên
- Ống kính siêu tele một tiêu cự: Ống kính một tiêu cự với độ dài tiêu cự 300mm trở lên
- Ống kính zoom tele: Ống kính zoom có đầu tele 200mm trở lên
Ống kính được phân loại như thế nào
1. Theo lượng cảnh mà chúng có thể chụp được
i) Góc xem (cũng được gọi là "trường quan sát")
Đây là mức rộng hoặc hẹp của một khu vực của toàn bộ cảnh mà ống kính có thể ghi lại (= ”góc xem” hay “trường quan sát”). Góc xem có thể của một ống kính được phản ánh trong độ dài tiêu cự của nó.
Ví dụ:
- Ống kính góc rộng (35mm trở xuống)
- Ống kính tiêu chuẩn (từ 35mm đến 135mm)
- Ống kính tele (trên 135mm)
Xem thêm chi tiết tại (b) Ống kính góc rộng so với tiêu chuẩn so với tele so với macro
ii) Độ dài tiêu cự cố định hoặc có thể điều chỉnh
Ống kính zoom bao phủ một dải độ dài tiêu cự.
Ống kính một tiêu cự có một độ dài tiêu cự cố định.
Xem thêm chi tiết tại (a) Ống kính một tiêu cự so với ống kính zoom
Từ bên trên, bạn có thể biết được những mô tả chẳng hạn như "ống kính zoom góc rộng" hoặc "ống kính tele một tiêu cự".
2. Chúng được chế tạo cho loại máy ảnh nào
Các hãng sản xuất máy ảnh sản xuất ống kính cho các thân máy và kích thước cảm biến hình ảnh khác nhau. Ví dụ, ống kính EF-S dành riêng cho máy ảnh DSLR có cảm biến hình ảnh cỡ APS-C chẳng hạn như EOS 800D.
Xem thêm chi tiết tại (c) ống kính EF so với EF-S so với EF-M
Các phân loại này hoạt động như thế nào?
Hiểu được các đặc điểm chung của từng loại ống kính sẽ giúp bạn chọn ống kính phù hợp nhất với nhu cầu của bạn. Ví dụ, giả sử bạn đang đi du lịch, và bạn muốn có một ống kính mà bạn có thể sử dụng với máy ảnh EOS 800D của bạn để chụp phong cảnh thiên nhiên đẹp tại điểm bạn đến.
Ống kính lý tưởng cho nhu cầu của bạn có khả năng sẽ là tất cả các trường hợp sau:
- Ống kính EF-S, vì EOS 800D có cảm biến APS-C.
- Ống kính zoom, vì nó có thể bao phủ cùng dải độ dài tiêu cự như một số ống kính một tiêu cự, cho phép bạn trang bị nhẹ hơn.
- Ống kính góc cực rộng, cung cấp góc xem tốt nhất để chụp phong cảnh thiên nhiên rộng lớn.
Cân nhắc tất cả thông tin bên trên, có khả năng bạn sẽ chọn EF-S10-18mm f/4.5-5.6 IS STM, nó nằm trong mọi phân loại bên trên.
So sánh các loại ống kính khác nhau
(a) Ống kính một tiêu cự so với ống kính zoom
- Ống kính zoom cho phép bạn điều chỉnh góc xem (độ dài tiêu cự) trong một phạm vi nhất định
- Ống kính một tiêu cự có góc xem cố định
Ống kính zoom rất tiện vì bạn chỉ cần một ống kính để bao phủ cả một dải độ dài tiêu cự. Đó là lý do tại sao hầu hết các ống kính theo bộ là ống kính zoom.
Đồng thời, ống kính một tiêu cự có xu hướng có hiệu năng quang học cao hơn, cũng như có khẩu độ tối đa lớn hơn ("sáng hơn"). Điều này giúp chúng có thể tạo ra những tấm ảnh đẹp với hiệu ứng bokeh mờ mịn. Khi bạn hiểu rõ hơn về nhiếp ảnh, có khả năng bạn sẽ thấy ống kính một tiêu cự giúp mở rộng khả năng sáng tạo của bạn.
(b) Ống kính góc rộng so với tiêu chuẩn so với tele so với macro
Ống kính góc rộng, tiêu chuẩn và tele được phân biệt bằng độ dài tiêu cự của chúng. Điều này được phản ánh trong phần “XXmm” của tên ống kính.
Ống kính Canon EF có thể được chia thành các loại chính sau đây:
- Góc rộng: Độ dài tiêu cự tương đương full-frame (phim 35mm) 35mm trở xuống;
- Tele: Độ dài tiêu cự 135mm trở lên; hoặc
- Tiêu chuẩn (="bình thường"): Độ dài tiêu cự từ 35mm đến 135mm (mặc dù các ống kính 70mm đến dưới 135mm cũng có thể được gọi là ống kính 'tele tầm trung').
Mỗi loại chính có thể có các loại phụ, chẳng hạn như ống kính góc cực rộng (dưới 24mm) và ống kính siêu tele (trên 400mm).
Ống kính macro, có thể phóng đại vật thể, thường có chữ "Macro" trong tên của chúng, sau phần cho biết độ dài tiêu cự. Tuy nhiên một số ống kính không có chữ “Macro” trong tên, chẳng hạn như EF24-70mm f/4L IS USM, được trang bị chế độ Macro cho phép bạn lấy nét ở khoảng cách rất gần.
(c) ống kính EF so với EF-S so với EF-M
Các ống kính này được thiết kế cho các thân máy ảnh Canon khác nhau. Nói chung,
- Ống kính EF được chế tạo cho thân máy ảnh DSLR full-frame;
- Ống kính EF-S được chế tạo cho máy ảnh DSLR có cảm biến APS-C; và
- Ống kính EF-M được chế tạo cho máy ảnh mirrorless.
Tuy nhiên, điều này không phải là hoàn toàn, vì ống kính EF cũng có thể được sử dụng trên máy ảnh APS-C, và bạn cũng có thể sử dụng ống kính EF và ống kính EF-S với một máy ảnh mirrorless bằng cách sử dụng ngàm chuyển.
* Có ngàm chuyển
Lưu ý điều này: Hệ số crop
Nếu bạn quyết định gắn một ống kính EF lên một máy ảnh DSLR hoặc mirrorless APS-C, ảnh có được sẽ trông như thể bạn sử dụng một độ dài tiêu cự dài hơn so với thực tế. Trường hợp này được gọi là hệ số crop cảm biến APS-C, và bạn sẽ cần phải tính đến hệ số này trong bố cục.
Trên thiết bị Canon, hệ số crop của cảm bei61n APS-C là 1,6 lần. Điều này có nghĩa là nếu bạn chụp với một ống kính 50mm trên một máy ảnh APS-C hoặc mirrorless, ảnh có được sẽ có độ dài tiêu cự tương đương ảnh chụp ở 80mm (50mm x 1,6x) trên một máy ảnh full-frame.
Tôi nên cân nhắc điều gì khi chọn ống kính?
Với trên 90 ống kính trong dòng ống kính EF của Canon, người dùng rất khó chọn. Vậy bạn chọn ống kính phù hợp nhất với nhu cầu của bạn bằng cách nào?
1. Cân nhắc những phẩm chất và bất lợi của từng loại ống kính. Ví dụ, ống kính zoom tele có thể chụp cận cảnh các vật thể ở xa, nhưng chúng cũng có xu hướng lớn hơn và nặng hơn ống kính tiêu chuẩn. Trong khi đó, ống kính macro cung cấp một phối cảnh độc đáo rất dễ bị ảnh hưởng bởi rung máy, có nghĩa là bạn sẽ có khả năng cần phải sử dụng chân máy.
Một chiếc máy ảnh với ống kính zoom tiêu chuẩn (trái), và với ống kính zoom tele (phải). Thân máy ảnh là như nhau với cả hai, nhưng các ống kính khác nhau làm thay đổi tổng trọng lượng và cảm nhận của máy ảnh trong tay bạn.
2. Cân nhắc máy ảnh của bạn, cách chụp của bạn và loại ảnh bạn muốn chụp. Hầu hết ảnh ở đây trên SNAPSHOT đều có tên ống kính được dùng để chụp chúng trong thông tin chụp. Nếu bạn gặp một ảnh bạn thực sự thích, hãy tìm hiểu ống kính đã được sử dụng—ngay cả khi mẫu ống kính chính xác không phù hợp với nhu cầu của bạn, nó cũng có thể giúp bạn thu hẹp lựa chọn của mình xuống những mẫu ống kính tương tự!
Nếu bạn thấy một tấm ảnh bạn thực sự thích, hãy tìm tên ống kính trong thông tin chụp.
Tóm tắt
Cuối cùng, ống kính tốt nhất đối với bạn là ống kính giúp bạn chụp được những tấm ảnh bạn hình dung. Để tìm được nó bạn phải nắm rõ nhu cầu của mình, và biết ống kính nào có thể đáp ứng các nhu cầu đó. Phần đầu tiên là một quy trình không ngừng tìm hiểu, khám phá và tự khám phá, và thay đổi và phát triển khi bạn phát triển kỹ năng nhiếp ảnh của mình. Phần thứ hai là về nắm rõ các lựa chọn của bạn.
Ở đây trên SNAPSHOT, bạn sẽ tìm thấy thông tin giúp bạn ở cả hai phần. Loạt bài Những Điểm Cơ Bản Về Ống Kính của chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn thêm thông tin về các loại ống kính khác nhau: Những phẩm chất và nhược điểm, những đặc điểm riêng của chúng, và bạn có thể sử dụng chúng như thế nào. Bạn cũng có thể tham khảo các bài đánh giá và ấn tượng khác nhau về ống kính để tìm hiểu thêm các mẫu ống kính cụ thể. Hy vọng là những nội dung này sẽ giúp bạn tìm được ống kính hoàn hảo.
Cột: Loại bài về ống kính EF—hỗ trợ chụp ảnh trên khắp thế giới
Ống kính EF là ống kính hoán đổi được, được thiết kế cho máy ảnh EOS của Canon. Tính đến 2017, có trên 130 triệu ống kính EF đã được sản xuất trên toàn thế giới từ năm 1987. Đi đầu về đổi mới, tính ổn định và hiệu năng quang học, ống kính EF thường là ống kính đầu tiên trên thế giới áp dụng các công nghệ mới chẳng hạn như ổn định ảnh trong ống kính (IS).
Hiện nay có 93 ống kính trong dòng ống kính EF. Điều này bao gồm ống kính khẩu độ lớn, ống kính macro và mắt cá, và độ dài tiêu cự là từ góc cực rộng 8mm đến siêu tele 800mm. Cùng nhau, chúng mang lại cho người dùng vô số khả năng biểu đạt nhiếp ảnh chỉ bằng một thân máy EOS.
Đọc thêm về lịch sử của ống kính EF ở đây:
[Phần 1] Buổi Đầu – Sự Khai Sinh của Ngàm Điện Tử Hoàn Toàn
[Phần 2] Kỷ Nguyên Phát Triển – Sự Khai Sinh của Thời Đại Kỹ Thuật Số
[Phần 3] Kỷ Nguyên Chuyển Tiếp và Cải Tiến – Ống Kính Dành Cho Các Máy Ảnh Độ Phân Giải Cao
Nhận thông tin cập nhật mới nhất về tin tức, thủ thuật và mẹo nhiếp ảnh.
Tham gia Cộng Đồng SNAPSHOT.
Đăng Ký Ngay!
