Trong đoạn này của loạt bài giới thiệu của chúng tôi về in fine art, chúng ta sẽ tìm hiểu về môi trường ánh sáng lý tưởng để thẩm định chính xác màu sắc của màn hình và bản in của bạn.

 

Tầm quan trọng của ánh sáng xung quanh có kiểm soát

Sự cảm nhận và diễn giải màu sắc của chúng ta phụ thuộc nhiều vào nguồn sáng chúng ta sử dụng. Trong bất kỳ môi trường cụ thể nào, có thể có vô số nguồn sáng, mỗi nguồn sáng có các đặc điểm màu khác nhau. Chụp một căn phòng chiếu sáng bởi cả ánh sáng từ cửa sổ và ánh đèn huỳnh quang. Tùy vào vị trí bạn đặt màn hình hoặc bản in, ví dụ như kế bên cửa sổ hoặc dưới ánh đèn huỳnh quang, sự cảm nhận màu sắc của bạn có thể khác biệt đáng kể. Điều này là do sự khác biệt về độ màu – ánh sáng ấm so với ánh sáng lạnh – làm thay đổi cảm nhận của chúng ta về màu sắc.

 

Độ màu là gì?

Độ màu là một phương pháp mô tả các đặc điểm màu sắc của ánh sáng. Ánh sáng có thể là ấm (ngả vàng) hoặc lạnh (ngả xanh), và nó được đo bằng độ Kelvin (K). Thang Độ Màu Kelvin theo dõi những thay đổi về màu của ánh sáng của một vật thể màu đen khi nó phát sáng, ví dụ sợi tóc của bóng đèn đang được đốt nóng. Khi nó nóng lên, màu phát sáng của nó sẽ chuyển từ đỏ đậm, sang cam, vàng, và cuối cùng thành trắng. Các nguồn sáng phát sáng theo cách này được gọi là "ánh sáng bức xạ nóng sáng". Chúng tỏa ra quang năng ở tất cả các bước sóng trong quang phổ của chúng, do đó tạo ra tất cả màu sắc của một cảnh một cách đồng đều.

 

 

Chỉ Số Dựng Màu là gì?

Chỉ Số Dựng Màu (Colour Rendering Index, CRI) đánh gái khả năng xác màu của một nguồn sáng, và được đo trên thang điểm từ 1 - 100. Trên thang điểm này, chỉ số 1 là ánh sáng đơn sắc, và chỉ số 100 là ánh sáng tự nhiên. Thang điểm này là số đo chất lượng ánh sáng sinh ra bởi nguồn sáng đó. Do đó một chiếc đèn đường dùng natri phát ra nhiều ánh sáng, tuy nhiên, nó có chỉ số CRI thấp (khoảng 40) vì nó không thể cho biết chính xác màu sắc của vật thể mà nó chiếu vào. Ngược lại, CRI của một bóng đèn huỳnh quang tốt có thể đạt trên 95, có nghĩa là nó phát ra chất lượng ánh sáng tốt, khắc họa chính xác màu sắc. Thang CRI cũng có thể được gọi là giá trị Ra hoặc CIE Ra. Đây là tên của tiêu chuẩn quốc tế dành cho thang CRI.

 

Kiểm soát ánh sáng xung quanh của bạn

Bây giờ chúng ta đã hiểu một chút về độ màu và chỉ số dựng màu, chúng ta có thể chọn các nguồn sáng mang lại môi trường sáng xung quanh tốt nhất để in.

 

Loại bỏ ánh nắng ra khỏi phòng

Độ màu của ánh sáng ban ngày tự nhiên chiếu qua cửa sổ sẽ thay đổi trong ngày. Nó có thể nằm trong khoảng từ ấm 4000K lúc mặt trời lặn/mặt trời mọc đến mức lạnh 8000K trong ngày có nhiều mây. Như thế, nên thực hiện công việc nhạy cảm về màu sắc trong một căn phòng không có sự ảnh hưởng liên tục thay đổi của ánh nắng.

 

Đèn trần

Điều quan trọng là phải đảm bảo rằng nguồn sáng sáng nhất trong phòng, ví dụ đèn trần, ở cùng độ màu như màn hình của bạn, là khoảng 5000K và CRI là 95. Cách tốt nhất để đạt được điều kiện này là sử dụng các bóng đèn huỳnh quang với quang phổ hoàn chỉnh chẳng hạn như PHILIPS TL 950 - T8. Bóng đèn huỳnh quang có độ màu 5000k và có CRI rất cao là 98. Một cặp bóng đèn huỳnh quang cung cấp độ sáng khoảng 200 lux ở vị trí làm việc của bạn (từ chiều cao trần nhà là 2,5 mét) – cung cấp cho bạn ánh sáng có chất lượng tốt để kiểm tra màu sắc của cả màn hình và bản in. Lux là số đo độ sáng và gần bằng độ sáng của một ngọn nến. Do đó 200 lux tương đương độ sáng của 200 ngọn nến.

 

Điều chỉnh độ sáng của màn hình

Độ sáng của màn hình là rất quan trọng đối với sự thể hiện màu sắc và tông màu chính xác. Ví dụ, nếu bạn đang xem một tấm ảnh phong cảnh có những chi tiết mây tinh tế cả ở các vùng sáng và vùng tối, một chiếc màn hình tối hoặc quá sáng sẽ không hiển thị chính xác các tông màu giữa. Độ sáng lý tưởng đối với màn hình được cài đặt ở gamma 2.2. Nếu màn hình của bạn có vẻ quá tối hoặc quá sáng, hãy kiểm tra giá trị gamma ở tab Display setting trên máy tính Windows hoặc ở biểu tượng Display trong System preferences của máy tính Mac OS.

 

Đèn bàn

Khi bạn thực hiện so sánh trực tiếp một bản in fine art với màn hình máy tính, bạn sẽ cần có một chiếc đèn bàn có khả năng phát ra ánh sáng với quang phổ hoàn chỉnh ở 5000K. Độ sáng lý tưởng ở bề mặt của bản in nên là khoảng 650 lux để khớp với độ sáng của màn hình máy tính. Một số chuyên gia sử dụng đèn chẳng hạn như Eizo Z80 Pro cho mục đích này, nhưng có nhiều đèn khác cho bạn chọn.

 

Màu tường

Khi thực hiện công việc chỉnh màu, hãy tránh những căn phòng có sơn tường màu hoặc giấy dán tường màu. Sự hiện diện của những bề mặt lớn có màu này sẽ ảnh hưởng đến cách cảm nhận màu sắc. Màu lý tưởng cho tường và các bề mặt là màu xám trung tính. Nếu bạn sử dụng giấy dán tường màu trắng, hãy chọn giấy dán tường không chứa chất tẩy trắng quang vì chúng làm tăng thể hiện các tông màu lạnh hơn, làm cho khó trực quan hóa màu chính xác hơn.

 

Các phương pháp hiệu quả nhất khi có mặt tại vị trí làm việc

1. Bố trí vị trí làm việc của bạn với đèn trần phía sau ghế của bạn sao cho ánh sáng trực tiếp không chiếu vào mắt bạn. Cách này giảm mỏi mắt và tăng khả năng cảm nhận màu của bạn.

2. Điều cũng quang trọng là phải giảm thiểu hình ảnh phản chiếu ở hậu cảnh, chúng có thể ảnh hưởng đến cảm nhận màu sắc của hình ảnh được hiển thị. Có thể dễ dàng loại bỏ hình ảnh phản chiếu ở hậu cảnh bằng cách treo một cái phông lớn màu xám phía sau ghế của bạn.

3. Mặc quần áo có màu trung tính ví dụ áo màu xám hoặc trắng xám, khi xử lý ảnh màu. Tránh mặc quần áo có màu sáng vì chúng có thể xuất hiện như hình ảnh phản chiếu không mong muốn trên màn hình, làm cho khó đánh giá màu chính xác.

4. Tránh sử dụng thiết kế hình nền desktop sặc sỡ cho màn hình desktop máy tính của bạn vì các màu sáng có thể làm ảnh hưởng khả năng cảm nhận màu sắc của bạn. Tốt nhất là hãy sử dụng hình nền màu xám cho màn hình desktop.

5. Tránh đặt những vật có màu sáng chẳng hạn như búp bên và đồ chơi trong tầm nhìn của bạn vì điều này có thể ảnh hưởng đến sự cảm nhận màu sắc của bạn.

6. Để giảm thiểu tác động của ánh sáng xung quanh đối với khả năng hiển thị màu sắc và tông màu của màn hình, chúng tôi khuyến cáo nên đặt một cái tấm che quanh màn hình. Tấm che phải sâu khoảng 4 đến 6 inch để đảm bảo chặn ánh sáng xung quanh một cách hiệu quả.

 

Trong bài viết tiếp theo, chúng tôi sẽ tiếp tục thảo luận về sự cảm nhận màu sắc và kiểm soát màu.

 

---

---