Nếu bạn sở hữu một chiếc máy ảnh loại không gương lật hoặc DSLR, bạn sẽ nhận thấy có một vòng xoay để chọn chế độ chụp trên thân máy, bao gồm một vài chế độ chụp ảnh như Hoàn toàn Tự động, Chương trình, Ưu tiên Màn trập, Ưu tiên Khẩu độ và Thủ công. Chế độ Tự động Hoàn toàn là một chức năng tuyệt vời cho những người mới mắt đầu vẫn còn lạ lẫm với máy ảnh không gương lật hay máy DSLR. Một khi bạn đã sẵn sàng sử dụng những chế độ cao cấp hơn của máy ảnh, thử nghiệm đầu tiên mà chúng tôi đề xuất là chế độ Chương trình. Sau khi thực hành nhiều thêm, một người có thể chuyển sang sử dụng chế độ Ưu tiên Màn trập, Ưu tiên Khẩu độ và cuối cùng là chế độ Thủ công. Sự khác nhau giữa chế độ Chương trình - là bước đầu tiên để làm quen cho một người hoàn toàn mới chụp ảnh - và chế độ Thủ công cho phép bạn kiểm soát toàn bộ quá trình sáng tạo bức ảnh của mình là gì?

EOS M6, ống kính EF-M15-45mm f/3.5-6.3 IS STM, f/3.5, 17mm, 1/40 giây, ISO100
Một đĩa mì Ý sào tôm chụp ở chế độ Chương trình

Chế Độ Chương Trình, Bước Đầu Kiểm Soát Bức Ảnh Của Bạn

Để hiểu về chế độ Chương trình, trước tiên bạn sẽ phải hiểu được một trong ba thông số trụ cột trong nhiếp ảnh - ISO. ISO là mức độ nhạy sáng của máy ảnh và được điều chỉnh để cho phép lượng ánh sáng nhất định chạm đến cảm biến. Ánh sáng càng rực, bạn sẽ cần mức ISO càng thấp; ngược lại khi môi trường xung quanh trở nên tối hơn, mức ISO tăng lên. Kiểm soát độ nhạy sáng ISO rất quan trọng vì sử dụng mức ISO thấp (ví dụ như ISO100, 200 hay 400) khi có đủ ánh sáng sẽ mang đến cho bạn một bức ảnh sắc nét, rõ ràng và chi tiết, trong khi đó mức ISO cao (như ISO800, 1600 hoặc cao hơn) là cần thiết để bức ảnh của bạn không bị nhòe khi không đủ ánh sáng. Cần nhớ rằng mức ISO càng cao nghĩa là sẽ có càng nhiều hạt hiện trên ảnh của bạn (trong thuật ngữ nhiếp ảnh, chúng ta gọi đây là nhiễu ảnh), vì vậy biết cách điều chỉnh ISO cho hợp lý là cần thiết.

EOS M6, ống kính EF-M15-45mm f/3.5-6.3 IS STM, f/4.5, 15mm, 1/6 giây, ISO800
Chụp cảnh ban đêm ở chế độ Chương trình với mức ISO cao hơn

Sau khi đã nắm được khái niệm về độ nhạy sáng ISO, bạn có thể tìm hiểu về chế độ Chương trình, hay có thể gọi là chế độ Ưu tiên ISO. Chế độ Chương trình cho phép bạn điều chỉnh tự do mức ISO của mình, trong khi đó máy ảnh sẽ tự động cố định giá trị khẩu độ và tốc độ màn trập cho bạn. Đây là một tính năng tuyệt vời nếu bạn chưa quen với khái niệm khẩu độ và tốc độ màn trập (hai trụ cột còn lại của nhiếp ảnh). Bằng cách đánh giá thiết lập, bạn có thể xác định lượng ánh sáng mong muốn và điều chỉnh mức ISO theo đó. Cân nhắc điều chỉnh đúng mức ISO có thể giúp bạn có được những tấm hình sắc nét không nhiễu ngay cả khi chụp trong điều kiện ánh sáng yếu.

ดูข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ISO ได้ใน Những Điều Cơ Bản Về Máy Ảnh #5: Tốc độ ISO

Chế Độ Thủ Công, Để Bạn Tự Do Kiểm Soát Mọi Thông Số

Một khi đã hiểu được khái niệm về chế độ Chương trình, Ưu tiên Khẩu độ và Ưu tiên Màn trập, chuyển sang chụp ở chế độ Thủ công sẽ không còn khó khăn như bạn nghĩ. Học cách sử dụng chế độ Thủ công là một việc tuyệt vời vì khi đó bạn nắm kiểm soát toàn bộ quy trình sáng tạo ra bức ảnh, điều chỉnh mọi thứ từ ISO, khẩu độ đến tốc độ màn trập. Với chế độ Thủ công, bạn có thể tùy chỉnh khẩu độ để đạt được độ sâu trường ảnh (hậu cảnh mờ) mong muốn cho bức ảnh của mình. Mở rộng khẩu độ mang đến cho bạn hậu cảnh nhòe hơn, còn khẩu độ nhỏ hơn sẽ giữ lại tất cả - từ chủ thể đến hậu cảnh - trong vùng nét.

ดู Tìm hiểu thêm về chế độ Ưu tiên Khẩu độ tại Những Điều Cơ Bản Về Máy Ảnh #16: Ưu tiên khẩu độ AE

Khám phá vẻ đẹp của chế độ Ưu tiên Màn trập tại Những Điều Cơ Bản Về Máy Ảnh #17: Ưu tiên màn trập AE

EOS M6, ống kính EF-M15-45mm f/3.5-6.3 IS STM, f/6.3, 45mm, 1/320 giây, ISO100
Kiểm soát độ sâu trường ảnh khi sử dụng chế độ Thủ công trên máy ảnh

Khi muốn chụp những cảnh nhanh, bạn có thể tận dụng chế độ Thủ công để điều chỉnh chính xác tốc độ màn trập và xác định phong cách của bức ảnh. Ví dụ, nếu bạn muốn bắt một chủ thể đang chuyển động (như xe đua, vận động viên, hay chú thú cưng tăng động), bạn có thể chọn tốc độ màn trập nhanh; ngược lại, bạn có thể tạo ra vệt nhòe chuyển động khá đẹp với tốc độ màn trập chậm hơn (hãy nghĩ về những hình ảnh như đường đi của các vì sao, đường đi của ánh sáng hay một thác nước đổ mượt như lụa).

EOS M6, ống kính EF-M15-45mm f/3.5-6.3 IS STM, f/29, 23mm, 4 giây, ISO800
Chụp phơi sáng những chiếc xe vụt ngang qua ở chế độ Thủ công

Tìm hiểu kết quả khi thiết đặt đúng tốc độ màn chập để chụp pháo hoa tại Chỉnh Tốc Độ Màn Trập: Cách Chụp Toàn bộ Dải Pháo hoa trong Cùng một Bức ảnh

Chuyển Lên Từng Chế Độ Một

Khi bạn đã đủ thành thạo để bước ra khỏi chế độ Tự động Hoàn toàn, hãy bắt đầu chuyển sang chế độ Chương trình. Khi đã thực hành đủ, bạn sẽ hiểu được chế độ này, nghĩa là bạn có thể chuyển tiếp sang chế độ Ưu tiên Khẩu độ và Ưu tiên Màn trập (chế độ nào trước cũng được). Sau khi đã trang bị đầy đủ kĩ năng và kiến thức máy ảnh cần thiết, chế độ Thủ công sẽ là bước cuối cùng cho phép bạn kiểm soát hoàn toàn từng tấm hình, và đó là lúc cuộc vui bắt đầu.

Hiểu hơn về chế độ Thủ công trong Những Điều Cơ Bản Về Máy Ảnh #18: Phơi sáng Thủ công

 

 

---

---