ทุกครั้งที่คุณซูมเลนส์เข้าออกหรือเปลี่ยนเลนส์ เซนเซอร์ภาพจะต้องสัมผัสกับฝุ่นละอองหรือสิ่งสกปรกอย่างเลี่ยงไม่ได้ และเมื่อฝุ่นละอองหรือสิ่งสกปรกติดอยู่บนเซนเซอร์ของคุณ จะทำให้เกิดจุดสีดำๆ บนภาพที่คุณถ่าย เพื่อรักษาคุณภาพของภาพที่ดีอย่างต่อเนื่อง คุณควรทำความสะอาดเซนเซอร์ภาพอย่างสม่ำเสมอ หรืออาจมากกว่านั้นหากคุณเปลี่ยนเลนส์หรือถ่ายภาพกลางแจ้งบ่อยครั้ง ในบทความนี้ เราจะแนะนำวิธีการทำความสะอาดเซนเซอร์ภาพให้คุณ (เรื่องโดย: Ryosuke Takahashi)

ตัวอย่างภาพที่ถ่ายเมื่อมีฝุ่นละอองอยู่บนเซนเซอร์ (จุดฝุ่นละอองอยู่ในวงกลม)

 

จะรู้ได้อย่างไรว่ามีฝุ่นละอองบนเซนเซอร์ภาพ

เมื่อมีฝุ่นละอองอยู่บนพื้นผิวของเซนเซอร์ภาพ ฝุ่นจะปิดกั้นไม่ให้แสงไปถึงส่วนนั้นของเซนเซอร์ ซึ่งจะทำให้เกิดจุดสีดำบนภาพในตำแหน่งที่ฝุ่นละอองนั้นเกาะอยู่ ดังที่เห็นในวงกลมในภาพด้านบน

 

จะรู้ได้อย่างไรว่าฝุ่นละอองนั้นอยู่บนเซนเซอร์ ไม่ใช่ภายในเลนส์

บางครั้งอาจบอกได้ยากว่าจุดที่รบกวนสายตานั้นเป็นฝุ่นละอองบนเซนเซอร์ภาพหรือฝุ่นภายในเลนส์ ต่อไปนี้คือสัญญาณบางข้อที่บ่งบอกว่าฝุ่นละอองนั้นอยู่บนเซนเซอร์ภาพของคุณ

- จุดเหล่านั้นอยู่ในตำแหน่งเดิมทุกครั้งที่ถ่ายภาพ
- จุดเหล่านั้นดูมีขนาดเล็กลงและเห็นได้ชัดขึ้นเมื่อคุณใช้รูรับแสงแคบ
- หากคุณใช้กล้อง DSLR จุดเหล่านั้นจะปรากฏในภาพเท่านั้น แต่ไม่ปรากฏในช่องมองภาพแบบออพติคอล (หากเป็นกล้องมิเรอร์เลส จุดฝุ่นละอองจะปรากฏอยู่ในเมนู “Preview” ของช่องมองภาพอิเล็กทรอนิกส์)

 

วิธีตรวจสอบว่ามีฝุ่นละอองบนเซนเซอร์ภาพหรือไม่

คุณสามารถใช้คุณสมบัติข้างต้นในการตรวจสอบฝุ่นละอองบนเซนเซอร์

1. ตั้งค่ารูรับแสงให้มีค่า f สูงสุด
2. ใช้ความไวแสง ISO ต่ำสุด เพื่อไม่ให้มีจุดรบกวนเกิดขึ้น
3. หันกล้องขึ้นไปบนฟ้าหรือพื้นที่ที่ไม่มีลวดลายและเป็นสีอ่อน 
4. ถ่ายภาพ 

หากมีฝุ่นละอองอยู่บนเซนเซอร์ จะมีจุดที่มองเห็นได้ค่อนข้างชัดเจนในภาพที่ถ่ายได้

จุดฝุ่นละอองบนเซนเซอร์จะปรากฏให้เห็นได้ชัดเจนขึ้นบนพื้นหลังที่ไม่มีลวดลาย จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมท้องฟ้าจึงเป็นตัวเลือกที่ดีสำหรับการตรวจสอบฝุ่นละอองบนเซนเซอร์! หากการหาโฟกัสอัตโนมัติทำให้คุณไม่สามารถลั่นชัตเตอร์ได้ ให้เปลี่ยนมาใช้โฟกัสแบบแมนนวลแทนและโฟกัสไปที่ก้อนเมฆ หรือที่อื่นที่สามารถโฟกัสได้ง่าย หรืออีกวิธีหนึ่งคือ โฟกัสไปที่ระยะอนันต์ ช่างภาพบางคนอาจรู้สึกว่าการที่ภาพไม่โฟกัสทำให้เห็นจุดจากฝุ่นละอองได้ชัดเจนขึ้น เนื่องจากตัวแบบใดๆ ที่อยู่ในเฟรมภาพจะเบลอ 

 

แย่แล้ว มีฝุ่นบนเซนเซอร์ภาพ ฉันจะกำจัดมันได้อย่างไร

มีสองวิธีคือ

วิธี A: ใช้ฟังก์ชั่นทำความสะอาดในตัวกล้อง
วิธี B: ใช้ที่เป่าลมทำความสะอาดด้วยตัวเอง

 

วิธี A: การใช้ฟังก์ชั่นทำความสะอาดในตัวกล้อง

1. จากเมนูการตั้งค่า เลือก "ทำความสะอาดเซนเซอร์"

 

2. เลือก “ทำความสะอาดทันที” จากตัวเลือกที่มีให้

 

3. เมื่อคุณเห็นข้อความนี้ เลือก “ตกลง” และกดปุ่มตั้งค่า

 

4. หน้าจอจะแสดงข้อความ “ทำความสะอาดเซนเซอร์” และการทำความสะอาดจะเริ่มต้นขึ้น เซนเซอร์จะสั่นเพื่อสลัดให้ฝุ่นละอองที่ติดอยู่บนพื้นผิวหลุดออกไป

 

เคล็ดลับ:
- เมื่อเปิดใช้งาน “ทำความสะอาดอัตโนมัติ” ฟังก์ชั่นทำความสะอาดเซนเซอร์ด้วยตัวเองของกล้องจะทำงานโดยอัตโนมัติทุกครั้งที่คุณเปิดหรือปิดกล้อง 
- เพื่อให้ได้ประสิทธิภาพดีที่สุด ให้วางกล้องไว้บนโต๊ะหรือพื้นผิวเรียบอื่นๆ ในขณะที่คุณทำความสะอาดเซนเซอร์
- วิธี A เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพเนื่องจากสามารถรักษาความสะอาดของเซนเซอร์ไว้ได้เพียงพอที่จะลดจำนวนครั้งในการทำความสะอาดด้วยตนเองลง อย่างไรก็ตาม ฝุ่นละอองที่ถูก “สลัดออกไป” จะยังคงอยู่ภายในตัวกล้อง เพื่อไม่ให้เกิดการสะสม คุณจึงต้องทำความสะอาดเซนเซอร์ด้วยตนเองบ้างเป็นครั้งคราว 

 

วิธี B: สำหรับฝุ่นละอองที่ไม่สามารถกำจัดด้วยฟังก์ชั่น “ทำความสะอาดทันที”

1. เลือก “ทำความสะอาดเซนเซอร์” ในเมนูการตั้งค่า จากนั้นเลือก “ทำความสะอาดด้วยตัวเอง”*

 

2. หน้าจอจะแสดงคำอธิบายขั้นตอนการทำความสะอาดด้วยตัวเองสั้นๆ อ่านแต่ละขั้นตอนอย่างระมัดระวังและเลือก “ตกลง” ก่อนถอดเลนส์ออก

 

3. ถอดเลนส์ออกและเป่าฝุ่นละอองออกไปด้วยที่เป่าลม (*ระวังอย่าให้ที่เป่าลมสัมผัสกับเซนเซอร์โดยตรง)

4. หลังจากทำความสะอาดเสร็จแล้ว ให้ใส่เลนส์และปิดกล้องเพื่อให้กระจกกลับไปอยู่ในตำแหน่งเดิม ก็จะเสร็จสิ้นขั้นตอนการทำความสะอาด

 

กล้องในซีรีย์ EOS M
*กล้องบางรุ่นอาจไม่มีฟังก์ชั่น “ทำความสะอาดด้วยตัวเอง” เช่น กล้องในซีรีย์ EOS M ในกรณีเช่นนี้ ให้ปิดกล้องและถอดเลนส์ออกมา 

 

ข้อควรทราบที่สำคัญ

1. พื้นผิวของเซนเซอร์ภาพนั้นบอบบางมาก ห้ามเช็ดโดยเด็ดขาด

2. หากไม่สามารถกำจัดฝุ่นละออกได้ด้วยวิธี “ทำความสะอาดด้วยตัวเอง” อย่าพยายามกำจัดออกเองโดยการใช้แรง ให้นำกล้องไปที่ศูนย์บริการ Canon เพื่อเข้ารับบริการทำความสะอาดอย่างมืออาชีพ

 

อ่านเคล็ดลับเพิ่มเติมในการดูแลรักษากล้องและอุปกรณ์ได้ที่บทความต่อไปนี้
วิธีปกป้องกล้องของคุณสำหรับการถ่ายภาพในสภาพอากาศหนาวเย็น (ฉบับภาษาอังกฤษ)
เหตุผล 3 ข้อว่าทำไมคุณควรหันมาใช้เลนส์ฮูด
3 ข้อควรระวังสำหรับการดูแลอุปกรณ์ถ่ายภาพใต้น้ำของคุณ
เคล็ดลับการดูแลรักษาเลนส์ (ฉบับภาษาอังกฤษ) (EOS World Singapore)
การดูแลรักษา: การดูแลรักษากล้องและเลนส์ (ฉบับภาษาอังกฤษ) (Canon Professional Network)

 

---

---