Ngoài các ống kính góc rộng, tiêu chuẩn, và tele, cũng có những ống kính đặc biệt như ống kính macro và ống kính mắt cá. Các ống kính này cung cấp góc xem đặc biệt, mang lại cho bạn một cái nhìn mới về thế giới xung quanh bạn. Tìm hiểu bạn có thể sử dụng chúng bằng cách nào để cải thiện bố cục của bạn. (Người soạn: Tatsuya Tanaka)

 

Ống kính macro

Ống kính macro là một loại ống kính đặc biệt, cho phép bạn chụp cận cảnh những đối tượng nhỏ. Chúng có thể được sử dụng để chụp những thứ khác nhau, chẳng hạn như côn trùng, thực vật, và thậm chí là đồ ăn. 

Một “ống kính macro thực thụ” có tỉ lệ tái tạo ít nhất là 1:1 (độ phóng đại 1,0x), có nghĩa là ở khoảng cách lấy nét gần nhất, hình ảnh cuối cùng của đối tượng có kích thước thực tế. Điều này giúp cho chúng trở nên phù hợp để lấp đầy khung hình bằng đối tượng của bạn hoặc thu hút sự chú ý đối với các chi tiết nhỏ. 

Góc xem của ống kính macro ở độ phóng đại 1,0x

A: Góc xem
B: Khu vực được phóng đại 1,0x
C: Ống kính

Ở độ phóng đại 1,0x, góc xem trở nên rất hẹp, giống như của ống kính siêu tele.

Tìm hiểu thêm về ống kính macro trong:  Khám Phá Cả Một Thế Giới Mới với Ống Kính Macro

Sử dụng ống kính macro để chụp gần côn trùng và hoa

Ống kính macro cho phép bạn chụp côn trùng và hoa từ khoảng cách gần hơn bình thường.

Thủ thuật: Đối với các đối tượng nhạy cảm, hãy sử dụng ống kính macro tele 180mm. Bạn sẽ có thể đạt được độ phóng đại 1,0x mà không phải đến quá gần đối tượng, so với một ống kính ngắn hơn.

Ảnh này chụp một con bướm đến gần một đóa hoa, chụp bằng ống kính macro tele 180mm. Tôi cũng đã sử dụng bố cục Quy Tắc Phần Ba.

Sử dụng ống kính macro để phóng to các chi tiết trên đối tượng

Bạn có thể sử dụng ống kính macro để phóng to các chi tiết mà chúng ta thường có thể không nhận thấy, chẳng hạn như những đường nét và gân lá.

Ảnh này chụp đường gân trên một chiếc lá rụng, chụp bằng ống kính macro 100mm. Tôi lập bố cục dọc theo đường chéo.

Nắm thông tin này (1): Ảnh macro có xu hướng dễ bị rung máy

Khi bạn chụp cận cảnh, ống kính của bạn có thể đổ bóng lên đối tượng, dẫn đến thiếu sáng. Vì độ sâu trường ảnh thường là đã rất nông, sử dụng khẩu độ rộng hơn có khả năng không phải là một lựa chọn khả thi. Bạn sẽ phải hoặc chiếu sáng đối tượng, hoặc sử dụng một tốc độ cửa trập thấp hơn. Cách thứ hai làm tăng nguy cơ rung máy, tình trạng này trở nên càng rõ hơn khi độ phóng đại càng cao. Sẽ có ích nếu ống kính của bạn có cơ chế ổn định hình ảnh (IS) tích hợp. Bạn cũng có thể sử dụng chân máy để ổn định hiệu quả hơn.

Xem thêm:  Chụp Ảnh Macro Ở Điều Kiện Thiếu Sáng: Phòng Ngừa Rung Máy

Nắm thông tin này (2): Cách hiệu quả nhất để lấy nét thủ công

Lấy nét thủ công (MF) thường là dễ hơn khi chụp ảnh macro vì độ sâu trường ảnh hẹp làm cho khó lấy nét AF. Trong chụp ảnh bình thường, có khả năng là bạn sẽ lập bố cục ảnh trước và sau đó xoay vòng chỉnh tiêu để làm cho ảnh sắc nét hơn. Nhưng trong chụp ảnh macro, việc xoay vòng chỉnh tiêu cũng làm thay đổi tỉ lệ phóng đại, ngược lại, điều này làm thay đổi bố cục.

Sau đây là một cách hiệu quả hơn:

1. Xoay vòng chỉnh tiêu cho đến khi bạn có được độ phóng đại mình muốn.
2. Di chuyển máy ảnh tới lui cho đến khi ảnh trở nên sắc nét.

Thủ thuật: Bạn có thể lập bố cục dễ hơn nếu máy ảnh của bạn có nhiều điểm/vị trí AF.

Một số hướng dẫn cách sử dụng ống kính macro:
Ảnh Macro Tuyệt Ngon: Nghệ Thuật Chụp Ảnh Cận Cảnh Đồ Ăn
Chụp Ảnh Phản Chiếu Của Một Bông Hoa Trong Một Giọt Nước
Chụp Hoa: Cách Tạo Ra Vòng Tròn Bokeh Sáng với Ống Kính Macro

 

Ống kính mắt cá

Ống kính mắt cá là ống kính góc cực rộng đặc biệt, tạo ra một hiệu ứng méo, cong độc đáo, mang lại một phối cảnh rất độc đáo. Có 2 loại ống kính mắt cá khác nhau: Chéo và tròn.

A: Góc xem của ống kính mắt cá chéo
B: Góc xem của ống kính mắt cá tròn
C: Ống kính

Ống kính mắt cá tròn cung cấp góc xem 180° ngang, 180° dọc và 180° chéo. Phạm vi bao phủ có được sẽ có dạng một nửa vòm.  
Ống kính mắt cá chéo (hay full-frame) mang lại góc xem chéo 180°.

Ống kính mắt cá có thể là ống kính một tiêu cự hoặc ống kính zoom. Ống kính mắt cá có khả năng tạo ra cả hiệu ứng mắt cá tròn lẫn hiệu ứng mắt cá chéo. Hiệu ứng bạn có được sẽ phụ thuộc vào góc xem và kích thước của cảm biến hình ảnh.

Tìm hiểu thêm về ống kính mắt cá trong:
Ống Kính Mắt Cá: Những Thông Tin Mà Tất Cả Người Mới Sử Dụng Phải Biết

Ống kính mắt cá tròn: Nghiêng ống kính lên trên để tạo ra hiệu ứng "cung thiên văn"

Ống kính mắt cá tròn tạo ra hình ảnh trong vòng tròn hình ảnh ống kính, tạo ra hiệu ứng "nhìn qua đường hầm" như minh họa bên dưới. Khi bạn nhắm ống kính lên trên, nó tạo ra một hiệu ứng trong đó đối tượng trùm lên bạn, như thể bạn đang ở trong một cung thiên văn.

Nhắm ống kính thẳng lên trên sẽ tạo ra một hiệu ứng giống như quang cảnh trong một cung thiên văn.

Thủ thuật: Ở cả hai loại ống kính mắt cá, hiệu ứng méo sẽ càng mạnh khi bạn đến càng gần đối tượng. Tôi chụp ảnh này bằng cách đến gần cái cây.

Mắt cá chéo: Để ý điều kiện căn thẳng

Ống kính mắt cá chéo cũng được gọi là ống kính mắt cá full-frame vì hình ảnh của chúng bao phủ toàn bộ khung hình. Chúng có khả năng cung cấp góc xem lớn nhất có thể đối với những ảnh như thế.

Ngoài hiệu ứng méo, hình ảnh mắt cá chéo giống như hình ảnh bình thường. Đối với một số cảnh, ảnh mắt cá chéo có thể bị nhầm với ảnh căn không thẳng trên một ống kính bình thường. Trong ví dụ bên trên, máy ảnh cân bằng ngang, nhưng hiệu ứng méo làm cho ảnh có vẻ bị nghiêng. Hãy để ý đến hiệu ứng này nếu tính ổn định đóng vai trò quan trọng đối với ảnh của bạn.

Thủ thuật: Để giữ cho đường chân trời được tương đối thẳng, hãy đặt đường chân trời ở giữa khung hình. Đây là nơi hiệu ứng méo ít rõ nhất.

 

Xem thêm các ví dụ được chụp bằng ống kính mắt cá trong:
Chụp Ảnh Dưới Nước với Ống Kính EF8-15mm f/4L Fisheye USM – Chụp Ảnh Đẹp Động Vật Biển
Chụp ảnh phong cảnh: Đuổi theo bão tố
Những Quyết Định trong Chụp Ảnh Phong Cảnh: Thuận Sáng hay Ngược Sáng?

Các bài viết khác trong loạt bài này:
1. Định Hướng Trực Quan, Sự Bất Ngờ, và Giảm Trừ
2.  "Mô Thức & Sự Nhịp Nhàng" & "Đường Cong Chữ S"
3.  Sử Dụng Các Ống Kính Một Cách Hiệu Quả

 

---

---