ช่างภาพทิวทัศน์ชอบใช้ฟิลเตอร์โพลาไรซ์ (PL) และฟิลเตอร์ Neutral Density (ND) เนื่องจากช่วยลดแสงสะท้อนและทำให้ความเร็วชัตเตอร์ช้าลง จึงทำให้ได้ภาพที่ปกติแล้วไม่สามารถถ่ายได้หากไม่ใช้ฟิลเตอร์ ในบทความนี้ ช่างภาพสองรายจะเล่าให้ฟังว่าพวกเขาสร้างสรรค์ผลงานที่น่าตื่นตาตื่นใจโดยใช้ฟิลเตอร์เลนส์เหล่านี้ได้อย่างไร (เรื่องโดย: Hidehiko Mizuno, Takehito Miyatake)

EOS 5D Mark III/ EF24-105mm f/4L IS USM/ FL: 24 มม./ Aperture-priority AE (f/14, 25 วินาที, EV±0)/ ISO 400/ WB: แสงแดด
ฟิลเตอร์: ฟิลเตอร์ ND400/ สถานที่: หินฮะชิกุอิ (วะกะยะมะ ญี่ปุ่น)
ภาพโดย Takehito Miyatake

ฟิลเตอร์ Neutral Density (ND) ช่วยลดปริมาณแสงที่เข้ามาในกล้อง ซึ่งทำให้ชัตเตอร์มีความเร็วช้าลง จึงมีประโยชน์สำหรับการทำให้ผิวน้ำดูนุ่มนวลดุจแพรไหม

 

ฟิลเตอร์ ND400: สร้างบรรยากาศที่เงียบสงบและมีมนต์ขลังด้วยการเปิดรับแสงนาน

หินที่เรียงตัวกันเป็นเส้นตรงในทะเลนี้เรียกว่า หินฮะชิกุอิ (“หินเสาสะพาน”) ตามตำนานพื้นบ้าน หินเหล่านี้คือสะพานที่สร้างไม่เสร็จซึ่งเชื่อมไปยังเกาะใกล้เคียงชื่อเกาะโอชิมะ และเป็นผลมาจากการเผชิญหน้ากันระหว่างพระสงฆ์โคโบะ ไดชิ กับปิศาจตนหนึ่ง

ด้วยความเป็นมาเช่นนี้ ผมจึงรู้สึกว่าบรรยากาศที่มีมนต์ขลังจากดวงอาทิตย์ซึ่งโผล่ขึ้นมาจากมหาสมุทรแปซิฟิกในยามเช้านั้นเหมาะกับฉากนี้อย่างสมบูรณ์แบบ เพื่อให้บรรยากาศนี้เด่นชัดขึ้นอีก ผมทราบว่าต้องใช้การเปิดรับแสงนานเพื่อทำให้คลื่นและผิวน้ำดูนุ่มนวลขึ้น

แต่ในฉากที่มีแสงย้อนจากด้านหลังซึ่งมีแสงอาทิตย์ปริมาณมากเข้ามาในกล้องเช่นนี้ การถ่ายภาพด้วยความเร็วชัตเตอร์ต่ำโดยไม่ใช้ฟิลเตอร์ ND นั้นเป็นไปไม่ได้ ภาพด้านบนถ่ายได้ด้วยการใช้ฟิลเตอร์ ND400 ซึ่งช่วยให้ความเร็วชัตเตอร์ช้าลงประมาณ 8.7 สต็อป ผมจึงสามารถถ่ายภาพได้ที่ 25 วินาที

รายละเอียดเพิ่มเติม: เพื่อช่วยขับเน้นภาพ ผมปรับรูรับแสงให้แคบลงเหลือ f/14 ซึ่งทำให้ได้เอฟเฟ็กต์แฉกแสงที่สวยงาม

 

ไม่ใช้ฟิลเตอร์ ND: เห็นภาพคลื่นได้ชัดเจนเกินไป

EOS 5D Mark III/ EF24-105mm f/4L IS USM/ FL: 24 มม./ Aperture-priority AE (f/14, 1/50 วินาที, EV+0.3)/ ISO 400/ WB: Manual
ภาพโดย Takehito Miyatake

เมื่อขาดเอฟเฟ็กต์เพิ่มความนุ่มนวลจากการเปิดรับแสงนาน จึงเห็นภาพคลื่นได้อย่างชัดเจนมาก ภาพที่ได้จึงแตกต่างจากเอฟเฟ็กต์บรรยากาศแสนวิเศษและชวนฝันที่ผมตั้งใจไว้

 

เราจะมาเรียนรู้เกี่ยวกับฟิลเตอร์ ND เพิ่มเติมในบทความนี้กัน
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับเลนส์ #5: ฟิลเตอร์ ND มีข้อดีและข้อเสียอย่างไรบ้าง

อ่านข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการถ่ายภาพคลื่นได้ที่:
การถ่ายภาพคลื่น: ควรใช้ความเร็วชัตเตอร์ระดับใดเพื่อถ่ายทอดพลังและการเคลื่อนไหว
การถ่ายภาพคลื่น: การถ่ายภาพความเร็วชัตเตอร์ต่ำและนุ่มนวลให้มีสีสันสวยงาม

 

ฟิลเตอร์โพลาไรซ์: ขจัดปัญหาภาพสะท้อนบนผิวน้ำเพื่อเน้นมิติความลึกของแหล่งน้ำ

EOS 5D Mark II/ EF24-105mm f/4L IS USM/ FL: 47 มม./ Aperture-priority AE (f/22, 2 วินาที, EV±0)/ ISO 50/ WB: 4,500K
ฟิลเตอร์: ฟิลเตอร์โพลาไรซ์ทรงกลม/ สถานที่: บึงฮิมุโระ วัดคาจูจิ (เกียวโต ญี่ปุ่น)
ภาพโดย Hidehiko Mizuno

ภาพใบเมเปิลร่วงหล่นท่ามกลางกอบัวที่เหี่ยวแห้งในบ่อน้ำนี้ชวนให้นึกถึงการสิ้นสุดของฤดูใบไม้ร่วง ผมต้องการเพิ่มมิติให้กับภาพที่ได้ด้วยการรวมเอาภาพใบไม้ที่จมลึกอยู่ในบึงเข้ามาด้วย

การใช้ฟิลเตอร์โพลาไรซ์ (PL) จะช่วยกำจัดแสงสะท้อนจากผิวน้ำ ซึ่งไม่เพียงแต่ทำให้คุณมองเห็นลึกลงไปในน้ำเท่านั้น แต่ยังช่วยทำให้สีสันเด่นชัดขึ้นด้วย คุณสามารถปรับเอฟเฟ็กต์ให้อ่อนลงหรือเข้มขึ้นได้โดยการหมุนวงแหวนของฟิลเตอร์ เอฟเฟ็กต์โพลาไรซ์ที่เข้มขึ้นมักทำให้น้ำดูใสขึ้น 

รายละเอียดเพิ่มเติม

- เพื่อให้คลื่นบนผิวน้ำดูนุ่มนวลขึ้น ผมลดความไวแสง ISO และลดขนาดรูรับแสงลงเหลือ f/22 เพื่อให้ได้ความเร็วชัตเตอร์ที่นานขึ้น
- โทนสีน้ำเงินของท้องฟ้ายังพอมองเห็นได้ลางๆ บนผิวน้ำ ผมจึงตั้งค่าสมดุลแสงขาวให้เย็นลงเล็กน้อยที่ 4,500K เพื่อให้เห็นโทนสีน้ำเงินนั้นด้วย
- ผมยังต้องแน่ใจว่าโทนสีแดง เหลือง และน้ำเงินในภาพผสมกลมกลืนเข้าด้วยกันอย่างเป็นธรรมชาติ

 

ไม่ใช้ฟิลเตอร์ PL: เห็นเงาสะท้อนบนผิวน้ำ

EOS 5D Mark II/ EF24-105mm f/4L IS USM/ FL: 47 มม./ Aperture-priority AE (f/22, 2 วินาที, EV±0)/ ISO 50/ WB: Manual
ภาพโดย Hidehiko Mizuno

เมื่อไม่ใช้ฟิลเตอร์ PL ภาพสะท้อนของท้องฟ้าบนผิวน้ำในบึงจะบดบังภาพที่อยู่ลึกลงไปในน้ำ นอกจากนี้ ใบเมเปิลที่ลอยอยู่บนผิวน้ำยังมีสีสันเด่นสะดุดตาน้อยลงกว่าที่ควรจะเป็น เนื่องจากแสงมีการกระจายตัว

 

เคล็ดลับที่ 1: เลือกจุดที่ต้องการถ่ายภาพ จากนั้นทดสอบฟิลเตอร์ PL

เอฟเฟ็กต์โพลาไรซ์จะแตกต่างกันไปตามตำแหน่งของดวงอาทิตย์และทิศทางของกล้อง หลังจากตัดสินใจได้แล้วว่าจะหันหน้าไปทิศใดขณะถ่ายภาพ คุณสามารถมุ่งความสนใจไปที่การจัดองค์ประกอบภาพที่ต้องการได้ 

ผมถ่ายภาพจากขอบบึง แม้จุดที่สามารถยืนถ่ายได้อย่างมั่นคงจะมีจำกัด แต่ผมก็ยังสามารถขยับไปทางซ้ายหรือขวาได้ จึงค่อนข้างง่ายในการหามุมถ่ายภาพที่ให้เอฟเฟ็กต์โพลาไรซ์ที่ดีที่สุด

 

เคล็ดลับที่ 2: ใช้ช่วงทางยาวโฟกัสมาตรฐานเพื่อให้เอฟเฟ็กต์ฟิลเตอร์โพลาไรซ์มีประสิทธิภาพสูงสุด

เมื่อคุณใช้ฟิลเตอร์โพลาไรซ์เพื่อให้ได้เอฟเฟ็กต์ที่ดีที่สุดแล้ว คุณอาจพบว่าภาพที่ได้มีความสว่างไม่เท่ากัน โดยมีบางส่วนที่มืดกว่าส่วนอื่นๆ ปัญหานี้มักจะเกิดขึ้นเมื่อใช้เลนส์มุมกว้าง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหานี้ คุณสามารถเลือกเพิ่มทางยาวโฟกัส (ถ้าให้ดีควรใช้ทางยาวโฟกัสมาตรฐาน) หรือหมุนฟิลเตอร์เพื่อปรับเอฟเฟ็กต์จนกว่าจะมองไม่เห็นส่วนที่มืดอีกต่อไป

 

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับฟิลเตอร์ PL ได้ที่นี่:
การใช้ฟิลเตอร์โพลาไรซ์เพื่อถ่ายทอดท้องฟ้าให้มีสีฟ้าเข้มขึ้น

 

---

---