Ống kính 101
Bạn có từng xem một kiệt tác nhiếp ảnh và tự hỏi nhiếp ảnh gia đã tìm cách chụp được nó bằng cách nào hay không? Sau đây là một bí mật không bí mật lắm: Nó nằm trong ống kính. Cách bạn chọn và sử dụng ống kính có thể tạo ra khác biệt giữa một tấm ảnh tầm thường và một tác phẩm hấp dẫn. Bước đầu tiên là phải biết các lựa chọn của bạn. Sau đây là nội dung giới thiệu về các loại ống kính khác nhau và tác dụng của chúng.
Các ống kính khác nhau cho phép bạn nhìn thấy cùng một cảnh theo cách khác nhau
Các đặc điểm và thông số bạn tìm thấy trên máy ảnh hệ thống EOS R có thể giúp bạn chụp được những tấm ảnh đáng kinh ngạc, nhưng khi nói đến biểu đạt sáng tạo, chìa khóa nằm trong ống kính.
EMỗi loại ống kính có một nhóm đặc điểm riêng của nó, mà bạn có thể kiểm soát đối với các cảnh và ý định chụp khác nhau. Từ phong cảnh rộng lớn đến ảnh cận cảnh hấp dẫn về thế giới macro nhỏ bé, đến cuộc sống bí mật của động vật hoang dã và nhiều thứ khác, việc thay đổi ống kính cho phép bạn khám phá những điều mà có thể bạn chưa nhận thấy bằng cách khác.
Ống kính góc rộng
EOS R5/ RF10-20mm f/4L IS USM/ FL: 10mm/ Bulb mode (f/6.3, 59.9 giây, EV ±0)/ ISO 100/ WB: Fluorescent
Chụp bằng: Ống kính góc cực rộng
Các đặc điểm chính
- Chụp được nhiều cảnh hơn (thị trường rộng hơn)
- Hiệu ứng phóng đại phối cảnhkịch tính
- Chiều sâu trường ảnh càng lớn = càng dễ lấy đảm bảo nhiều đối
- Nhòe hậu cảnh ít rõ hơn
Ống kính góc rộng ghi lại một trường quan sát rộng hơn so với mức mắt người có thể nhìn thấy. Vì lý do này, chúng thường được sử dụng để chụp ảnh phong cảnh rộng lớn.
Một ống kính được xem là góc rộng nếu độ dài tiêu cự của nó là 35mm trở xuống. Nếu độ dài tiêu cự của nó là 24mm trở xuống, nó được xem là ống kính góc cực rộng.
Ống kính macro phóng đại phối cảnh, có nghĩa là chúng có thể làm cho các vật thể ở gần trông lớn hơn và gần hơn, và các vật thể ở xa trông nhỏ hơn và xa hơn nữa. Đặc điểm này thường được sử dụng trong chụp ảnh kiến trúc để làm cho các tòa nhà trông ấn tượng hơn.
Vì những ưu điểm nói trên trong chụp ảnh phong cảnh và kiến trúc, ống kính góc rộng (bao gồm ống kính góc cực rộng) rất tiện khi bạn mang theo đi du lịch.
Các ví dụ khác về những gì ống kính góc rộng có thể làm:
- Kỹ Thuật Sử Dụng Ống Kính Góc Rộng: Lập Bố Cục Ảnh Chân Dung Động ở Tiêu
- Kỹ Thuật Sử Dụng Ống Kính Góc Cực Rộng: Vệt Sáng Từ Một Phối Cảnh Mới
- Cách Tạo Chân Dung Toàn Cảnh Góc Rộng
Ống kính macro
EOS R5/ RF100mm f/2.8L Macro IS USM/ FL: 100mm/ Aperture-priority AE (f/2.8, 1/2000 giây)/ ISO 400/ WB: Manual
Loại ống kính: Macro
Các đặc điểm chính
- Chi tiết cận cảnh; lấp đầy khung bằng các vật thể nhỏ
- Độ phóng đại tối đa cao
- Độ sâu trường ảnh nông khi chụp cận cảnh
Ống kính macro là lý tưởng để chụp ảnh cây cỏ, côn trùng, đồ ăn, trang sức và phụ kiện, và những vật thể nhỏ khác.
Điều này là vì chúng có:
- Khoảng cách lấy nét rất gần, có nghĩa là bạn có thể chụp ảnh đối tượng bằng cách đặt ống kính rất gần đối tượng.
- Tỉ lệ phóng đại ít nhất 0,5 lần, cho phép bạn chụp được cận cảnh trong đó đối tượng lấp đầy khung hình. Các ống kính macro thực thụ có khả năng phóng đại ít nhất bằng kích thước thật (1x). Độ phóng đại tối đa của ống kính RF100mm f/2.8L Macro IS USM là 1,4x!
Ống kính macro có chiều sâu trường ảnh rất nông. Điều này rất hữu ích để tạo ra hiệu ứng bokeh (hiệu ứng lấy nét nông) làm nổi bật đối tượng. Tuy nhiên, bạn sẽ phải sử dụng số f cao hơn bình thường để lấy nét rõ hơn, đặc biệt là khi chụp cận cảnh, hoặc thử sử dụng focus bracketing..
Các ví dụ khác về những gì ống kính macro có thể làm:
- Bắt trọn những kết cấu thu hút của vật thể trong ảnh
- Cách Chụp Chân Dung Macro Biết Kể Chuyện
- Nghệ Thuật Phía Sau Tấm Ảnh: Những Vòng Tròn Bokeh Sương Sớm
Ống kính tele
EOS R6/ RF100-400mm f/5.6-8 IS USM/ FL: 400mm/ Aperture-priority AE (f/8, 1/125 giây, EV -1)/ ISO 800/ WB: Auto
Loại ống kính: Tele
Các đặc điểm chính
- Cận cảnh các vật thể ở xa
- Nén phối cảnh: hiệu ứng “làm phẳng”/xếp chồng
- Chiều sâu trường ảnh nông hơn
Ống kính tele “kéo” các đối tượng chụp ảnh ở xa lại gần và làm cho chúng trông lớn hơn và gần hơn so với thực tế. Chúng lý tưởng để chụp động vật hoang dã, thể thao, đua xe ôtô và xe đạp, và bất kỳ đối tượng nào khác bạn khó chụp gần.
Ống kính tele cũng được biết đến vì hiệu ứng nén, làm cho các vật thể trông có vẻ ở gần nhau hơn.
So với ống kính tiêu chuẩn (bình thường), ống kính tele có thể chụp ảnh với hiệu ứng nhòe hậu cảnh lớn hơn. Điều này là do 2 lý do:
i) Độ sâu trường ảnh nông hơn
ii) Các vật thể ngoài tiêu cự, ở xa, cũng được "kéo lại gần" và phóng to, do đó những vùng nhòe trông lớn hơn.
Bạn có thể sử dụng đặc điểm này để làm nhòe các yếu tố hậu cảnh gây xao lãng và thu hút sự chú ý của người xem vào đối tượng của bạn.
Một đặc điểm quan trọng thứ tư của ống kính tele là chúng dẫn đến méo ít hơn so với các loại ống kính khác chẳng hạn như ống kính góc rộng, biến chúng thành lý tưởng cho ảnh chân dung.
Có 3 loại ống kính tele chính:
- Ống kính tele tầm trung: độ dài tiêu cự từ 70mm đến dưới 135mm
- Ống kính tele: Độ dài tiêu cự từ 135mm trở lên
- Ống kính siêu tele: Độ dài tiêu cự từ 300mm trở lên
Các ví dụ khác về những gì ống kính tele có thể làm:
- 5 Việc Nên Thử với một Ống Kính Tele
- Kỹ Thuật Lập Bố Cục: Tạo Ra Ảo Giác là Mặt Trăng Lớn Hơn
- Tại Sao Ống Kính Siêu Tele Lại Là Cần Thiết Cho Chụp Ảnh Thể Thao?
Các cách khác để phân loại ống kính
“Góc rộng” và “tele” là các phân loại mô tả thị trường của ống kính và gợi ý độ dài tiêu cự hiệu dụng của nó.
Ống kính macro là ống kính đặc biệt có khả năng lấy nét cực gần với tỉ lệ phóng đại cao.
Sau đây là ba cách chính khác để phân loại ống kính.
1. Ống kính một tiêu cự so với ống kính zoom
Ống kính một tiêu cự
Trong hình: RF16mm f/2.8 STM
Ống kính zoom
Trong hình: RF-S18-150mm f/3.5-6.3 IS STM
Ống kính zoom có thể bao phủ nhiều độ dài tiêu cự tiêu cự khác nhau.
Ống kính một tiêu cự có một độ dài tiêu cự cố định.
Ống kính zoom thuận tiện hơn cho việc điều chỉnh khung hình—bạn chỉ cần xoay vòng zoom. Tuy nhiên, ống kính một tiêu cự chủ yếu có khẩu độ tối đa lớn hơn (“sáng hơn”), giúp chúng tạo ra hiệu ứng lấy nét nông (“bokeh”) tốt hơn và chụp ở điều kiện ánh sáng yếu.
Khi bạn hiểu rõ hơn về nhiếp ảnh, có khả năng bạn sẽ thấy ống kính một tiêu cự giúp mở rộng khả năng sáng tạo của bạn.
Tìm hiểu thêm về sự khác biệt giữa ống kính một tiêu cự và ống kính zoom và lý do tại sao chúng lại là quan trọng trong:
Ống Kính Một Tiêu Cự hay Ống Kính Zoom: Tôi Nên Mua Cái Nào?
2. Ngàm ống kính (máy ảnh tương thích)
Các hãng sản xuất máy ảnh sản xuất ống kính cho các thân máy và kích thước cảm biến hình ảnh khác nhau.
FVí dụ,
- Ống kính RF sẽ không lắp vừa máy ảnh DSLR EOS hoặc máy ảnh mirrorless EOS M series do ngàm ống kính khác nhau.
- Bạn sẽ cần ngàm chuyển EF-EOS R để sử dụng ống kính DSLR (EF hoặc EF-S) với máy ảnh EOS R series.
- Ống kính RF-S dành riêng cho máy ảnh EOS có cảm biến hình ảnh cỡ APS-C chẳng hạn như EOS R50. Chúng cũng có thể được sử dụng trên máy ảnh EOS R series full-frame ở chế độ crop 1.6x, chế độ này ghi lại bằng cách sử dụng một phần của cảm biến.
Hãy đảm bảo bạn mua đúng loại ống kính cho máy ảnh của mình!
Việc sử dụng ngàm chuyển sẽ tăng thêm trọng lượng và chiều dài cho thiết lập của bạn.
Để biết thêm chi tiết, hãy xem:
Sự Khác Biệt Giữa Ống Kính RF-S và RF Là Gì?
Ống Kính RF so với Ống Kính EF: Sự Khác Biệt Là Gì và Quyết Định Như Thế Nào?
Nắm thông tin này: Hệ số crop
Nếu bạn sử dụng máy ảnh Canon APS-C, hãy nhân độ dài tiêu cự trong tên ống kính với 1,6x để biết thị trường của ống kính trên máy ảnh của bạn. Đó là vì độ dài tiêu cự trong tên ống kính thường được đặt theo máy ảnh full-frame. Hình ảnh trên máy ảnh APS-C được “zoom” nhiều hơn do hệ số crop APS-C là 1,6x trên máy ảnh Canon.
Hệ số crop này có thể thay đổi loại ống kính. Ví dụ: ống kính tiêu chuẩn “50 tiện lợi” RF50mm f/1.8 STM phổ biến sẽ trở thành ống kính tele tầm trung với thị trường tương tự như 80 mm trên máy ảnh full-frame. Điều này sẽ là hoàn hảo đối với ảnh chân dung, nhưng hơi quá hẹp đối với ảnh chụp hàng ngày.
Điều cần đặc biệt lưu ý nếu bạn muốn có một ống kính rộng hơn!
(Tìm hiểu thêm về vấn đề này trong Máy Ảnh Full-Frame so với APS-C: Tôi Nên Chọn Máy Nào?)
3. Ống kính chuyên nghiệp (L-series)
Một ống kính chuyên nghiệp
Trong hình: RF14-35mm f/4L IS USM
Ống kính tiêu dùng
Trong hình: RF15-30mm f/4.5-6.3 IS STM
Nếu bạn nhận thấy sự khác biệt lớn về giá (và kích thước) giữa hai ống kính RF có cùng độ dài tiêu cự/dải tiêu cự tương tự, thì ống kính đắt tiền hơn có lẽ là ống kính chuyên nghiệp. Chúng có một vòng màu đỏ xung quanh ống kính và chữ “L” trong tên ống kính.
Ống kính chuyên nghiệp được thiết kế bằng thủy tinh đặc biệt để đảm bảo chất lượng quang học tốt nhất có thể. Chúng cũng có kết cấu chắc chắn hơn và khả năng chống chịu thời tiết để có độ bền cao hơn trong điều kiện thời tiết khó khăn—điều này cũng hữu ích cho những người có sở thích thường xuyên chụp ảnh ngoài trời.
Xem thêm:
Bộ 3 Ống Kính Zoom RF f/4L: Một “Bộ Ống Kính Khởi Đầu” Chuyên Nghiệp
Tôi có thể quyết định nên mua ống kính nào bằng cách nào?
Hiện có hơn 40 ống kính RF và sắp ra mắt thêm nhiều ống kính khác, bên cạnh hơn 90 ống kính EF. Ngay cả sau khi quyết định xem bạn muốn ống kính góc rộng, ống kính tele, hay ống kính macro, vẫn sẽ có một số ống kính cùng loại. Bạn chọn ống kính phù hợp nhất với nhu cầu của bạn bằng cách nào?
1. Cân nhắc những điểm lợi và hại của từng loại ống kính
Ví dụ: ống kính zoom cấp chuyên nghiệp có khẩu độ tối đa lớn mang lại sự linh hoạt cao nhất, nhưng chúng cũng nặng hơn. Trong khi đó, độ dài tiêu cự cố định của ống kính một tiêu cự ban đầu có vẻ hạn chế nhưng tính lưu động, hiệu suất ở điều kiện ánh sáng yếu, hiệu ứng bokeh, và độ sắc nét của nó có thể là nguồn khích lệ và thích thú!
Một chiếc máy ảnh với ống kính zoom tiêu chuẩn (trái), và với ống kính zoom tele (phải). Thân máy ảnh là như nhau với cả hai, nhưng các ống kính khác nhau làm thay đổi tổng trọng lượng và cảm nhận của máy ảnh trong tay bạn.
2. Cân nhắc máy ảnh của bạn, cách chụp của bạn và loại ảnh bạn muốn chụp.
Hầu hết ảnh ở đây trên SNAPSHOT đều có tên ống kính được dùng để chụp chúng trong thông tin chụp. Nếu bạn gặp một ảnh bạn thực sự thích, hãy tìm hiểu ống kính đã được sử dụng—ngay cả khi mẫu ống kính chính xác không phù hợp với nhu cầu của bạn, nó cũng có thể giúp bạn thu hẹp lựa chọn của mình xuống những mẫu ống kính tương tự!
Nếu bạn thấy một tấm ảnh bạn thực sự thích, hãy tìm tên ống kính trong thông tin chụp.
Tóm tắt
Cuối cùng, ống kính tốt nhất đối với bạn là ống kính giúp bạn chụp được những tấm ảnh bạn hình dung. Để tìm được nó bạn phải nắm rõ nhu cầu của mình, và biết ống kính nào có thể đáp ứng các nhu cầu đó. Phần đầu tiên là một quy trình không ngừng tìm hiểu, khám phá và tự khám phá, và thay đổi và phát triển khi bạn phát triển kỹ năng nhiếp ảnh của mình. Phần thứ hai là về nắm rõ các lựa chọn của bạn.
Ở đây trên SNAPSHOT, bạn sẽ tìm thấy thông tin giúp bạn ở cả hai phần.
Loạt bài Những Điểm Cơ Bản Về Ống Kính của chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn thêm thông tin về các loại ống kính khác nhau: Những phẩm chất và nhược điểm, những đặc điểm riêng của chúng, và bạn có thể sử dụng chúng như thế nào. Loạt bài Những Câu Hỏi Thường Gặp Về Ống Kính sẽ đi sâu hơn vào các vấn đề kỹ thuật, giải quyết các câu hỏi phổ biến (và không phổ biến lắm) về ống kính và thông số của chúng.
Trong khi đó, trong bài Các tính năng chính của ống kính RF, y, bạn sẽ tìm thấy các bài đánh giá, so sánh, phỏng vấn nhà phát triển và thông tin khác về các mẫu ống kính cụ thể. Hy vọng là những nội dung này sẽ giúp bạn tìm được ống kính hoàn hảo.
Nhận thông tin cập nhật mới nhất về tin tức, thủ thuật và mẹo nhiếp ảnh.
Tham gia Cộng Đồng SNAPSHOT.
Đăng Ký Ngay!