โฟกัสชัดลึกซึ่งทำให้องค์ประกอบทั้งหมดในภาพอยู่ในระยะโฟกัส เป็นเทคนิคหนึ่งที่ใช้กันบ่อยในการถ่ายภาพทิวทัศน์และภาพสตรีท ในบทความนี้ เราจะมาเรียนรู้เกี่ยวกับ 4 ปัจจัยที่ส่งผลต่อโฟกัสชัดลึก ซึ่งคุณควรลองนำไปใช้ในการถ่ายภาพครั้งต่อไป

EOS R6 Mark II + RF14-35mm f/4L IS USM ที่ f/16, 1/20, ISO 125

 

วิธีทำให้ได้โฟกัสชัดลึก

"โฟกัสชัดลึก" หมายถึง สถานะที่องค์ประกอบทั้งหมดในภาพอยู่ในระยะโฟกัส คุณอาจเรียกเทคนิคนี้ว่าเป็นเทคนิคที่ตรงกันข้ามกับการสร้างโบเก้ก็ได้ เพื่อให้ได้โฟกัสชัดลึก คุณต้องเพิ่ม "ระยะชัด" (พื้นที่ของภาพที่อยู่ในระยะโฟกัส) ให้มากที่สุด

ระยะชัดถูกควบคุมด้วย 4 ปัจจัยดังต่อไปนี้

1. ทางยาวโฟกัส
ระยะชัดจะเพิ่มมากขึ้นเมื่อใช้ทางยาวโฟกัสสั้นๆ

2. รูรับแสง
ระยะชัดจะเพิ่มมากขึ้นเมื่อใช้รูรับแสงแคบๆ

3. ระยะการถ่ายภาพ
ยิ่งกล้องอยู่ห่างจากตัวแบบมากเท่าใด ระยะชัดก็จะยิ่งกว้างขึ้น

4. ความลึก
หมายถึงระยะห่างระหว่างองค์ประกอบในส่วนโฟร์กราวด์ กึ่งกลางภาพ และแบ็คกราวด์ ยิ่งฉากดูแบนเรียบ (ระยะห่างระหว่างโฟร์กราวด์กับแบ็คกราวด์ยิ่งน้อย) การโฟกัสชัดลึกจะยิ่งทำได้ง่าย

อีกนัยหนึ่ง วิธีที่ง่ายที่สุดซึ่งจะทำให้ได้โฟกัสชัดลึกคือ
- ใช้เลนส์มุมกว้าง
- ตั้งค่ารูรับแสงให้แคบที่สุด (ค่า f-stop สูงสุด)
- ตั้งกล้องให้ห่างจากตัวแบบมากที่สุด
- จัดองค์ประกอบภาพให้ฉากดูมีความลึกน้อยลง

เราลองมาดูตัวอย่างของแต่ละปัจจัยกัน

 

1. ใช้ทางยาวโฟกัสสั้นๆ

ภาพตัวอย่างด้านล่างถ่ายที่จุดเดียวกันโดยใช้ทางยาวโฟกัสต่างกัน แต่ใช้ค่า f-stop เท่ากัน (f/8) โดยกำหนดจุดโฟกัสไว้ที่ตุ๊กตาแพนด้า อาคารในส่วนแบ็คกราวด์มีความคมชัดในภาพที่ถ่ายที่ระยะ 24 มม., ดูนุ่มนวลขึ้นในภาพที่ถ่ายที่ระยะ 47 มม. และเบลออย่างเห็นได้ชัดในภาพที่ถ่ายที่ระยะ 105 มม. ซึ่งแสดงให้เห็นว่าระยะชัดจะยิ่งกว้างขึ้นเมื่อใช้ความยาวโฟกัสสั้นลง

ภาพทุกภาพ: EOS R6 Mark II/ RF24-105mm f/4L IS USM ที่ f/8

 

2. ใช้รูรับแสงแคบลง

ภาพด้านล่างถ่ายจากตำแหน่งเดียวกัน แต่ใช้ค่า f-stop ต่างกัน ภาพที่ถ่ายโดยใช้ค่า f/16 มีความคมชัดตั้งแต่ดอกไม้ที่อยู่ในส่วนโฟร์กราวด์ไปจนถึงอาคารที่อยู่ในแบ็คกราวด์ แต่ในภาพที่ถ่ายโดยใช้ค่า f/4 ดอกไม้จะอยู่นอกระยะโฟกัส (เบลอ) นั่นแสดงว่าเมื่อใช้รูรับแสงแคบ คุณจะได้โฟกัสชัดลึกง่ายขึ้น

รูรับแสงแคบ (f/16)

EOS R6 Mark II/ RF24-105mm f/4L IS USM ที่ 35 มม., f/16

รูรับแสงกว้างขึ้น (f/4)

EOS R6 Mark II/ RF24-105mm f/4L IS USM ที่ 35 มม., f/4

 

เคล็ดลับระดับมือโปร:

 

 

3. หามุมกล้องที่มีความลึกน้อยลง

ภาพที่แบนเรียบกว่าสามารถอยู่ในระยะโฟกัสทั้งหมดได้หากระยะชัดของภาพตื้นกว่า ในภาพด้านล่างนี้ ป้ายลูกศรอยู่ใกล้กับแบ็คกราวด์ จึงทำให้ทุกสิ่งในภาพอยู่ในโฟกัสเมื่อใช้ค่า f/4 และถ่ายจากด้านหน้าตรงๆ อย่างไรก็ตาม การถ่ายภาพจากมุมทแยงจะช่วยเพิ่มความลึกให้กับภาพ ดังนั้นด้านหน้าและด้านหลังของภาพที่สองจึงอยู่นอกโฟกัส

ทั้งสองภาพ: EOS R6 Mark II/ RF24-105mm f/4L IS USM ที่ 74 มม., f/4

 

4. ถ่ายไกลจากตัวแบบมากขึ้น

ภาพต่อไปนี้ถ่ายโดยใช้ค่ารูรับแสงเท่ากัน (f/8) และทางยาวโฟกัสเท่ากัน (24 มม.) แต่ถ่ายจากระยะที่ต่างกัน โฟกัสต่างจับไปที่ก้อนหินในทั้งสองภาพ หากคุณคิดว่าอาคารในส่วนแบ็คกราวด์ดูคมชัดมากกว่าในตัวอย่างที่สอง คุณคิดถูกแล้ว ความแตกต่างจะเห็นได้ชัดเจนยิ่งขึ้นเมื่อเราซูมภาพ โปรดดูภาพที่ครอปตัดด้านล่าง!

ถ่ายใกล้ตัวแบบมากขึ้น

ถ่ายไกลจากตัวแบบมากขึ้น

ทั้งสองตัวอย่าง: EOS R6 Mark II + RF24-105mm f/4L IS USM ที่ 24 มม., f/8

เมื่อถ่ายภาพใกล้ตัวแบบมากขึ้น ให้เพิ่มค่า f-stop เพื่อรักษาความคมชัดของแบ็คกราวด์ไว้

 

ยกระดับฝีมือ: แนวคิดสำคัญสำหรับการโฟกัสชัดลึก

1. ระนาบโฟกัสและพื้นที่ในโฟกัส

EOS R50 + RF35mm f/1.4L VCM ที่ 35 มม. (เทียบเท่า 56 มม.) ที่ f/1.4

1) ทุกอย่างที่อยู่ทางซ้ายและขวาของจุดโฟกัสจะอยู่ในโฟกัสด้วยเช่นกัน
เราวางจุดโฟกัสไว้ที่ดอกไม้ เมื่อกล้องโฟกัสที่ระนาบ ส่วนต่างๆ ของม้านั่งทางด้านซ้ายและขวาของดอกไม้จะอยู่ในโฟกัสด้วยเช่นกัน

2) พื้นที่ด้านหน้าและด้านหลังระนาบโฟกัสจะอยู่ในโฟกัสด้วยเช่นกัน
พื้นที่ที่ปรากฏอยู่ในโฟกัส (ระยะชัด) จะขยายไปด้านหน้าและด้านหลังของระนาบโฟกัส แม้ว่าขนาดของระยะชัดจะขึ้นอยู่กับปัจจัย 4 ประการที่เราได้กล่าวมา แต่โดยทั่วไป ระยะชัดด้านหลังระนาบโฟกัสมักจะมีขนาดใหญ่กว่าด้านหน้า

โปรดจดจำแนวคิดเหล่านี้ไว้เมื่อตัดสินใจว่าจะวางจุด AF ไว้ที่ใด!

2. การใช้ค่า f สูงมากจะลดทอนคุณภาพของภาพถ่ายลง

แม้ว่ารูรับแสงที่แคบจะช่วยให้องค์ประกอบต่างๆ อยู่ในโฟกัสได้มากขึ้น แต่การใช้รูรับแสงที่แคบจนเกินไปอาจส่งผลเสียได้ เนื่องจากจะทำให้เกิดปรากฏการณ์ทางแสงที่เรียกว่า "การเบลอจากการกระจายแสง" ซึ่งทำให้รายละเอียดต่างๆ ดูคมชัดน้อยลง (“นุ่มนวลขึ้น”)

ซึ่งเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นกับตัวอย่างภาพด้านล่างที่ใช้ค่า f/16 ที่ยังไม่ได้ผ่านการแก้ไข ซึ่งดูนุ่มนวลกว่าตัวอย่างภาพที่ใช้ค่า f/11

ส่วนที่อยู่ในกรอบสีแดงเมื่อขยายใหญ่ขึ้น
EOS R5/ RF50mm f/1.2L USM ที่ ISO 100

 

 

3. การซ้อนโฟกัส

บางครั้งคุณไม่สามารถทำให้ภาพทั้งภาพอยู่ในโฟกัสได้ด้วยการถ่ายภาพเพียงครั้งเดียว คุณอาจต้องใช้เทคนิคการซ้อนโฟกัส  ซึ่งเป็นเทคนิคที่ใช้การถ่ายภาพหลายๆ ภาพจากเฟรมเดียวกันโดยใช้ระยะโฟกัสที่ต่างกันเล็กน้อย ("การซ้อนโฟกัส") แล้วผสานรวม ("ซ้อน") ภาพเหล่านั้นเข้าด้วยกัน เพื่อสร้างภาพในขั้นสุดท้ายที่มีความคมชัดตั้งแต่ด้านหน้าจนถึงด้านหลัง

อ่านเพิ่มเติมได้ที่:
การซ้อนโฟกัส: เทคนิคมืออาชีพที่ทำได้ง่ายยิ่งขึ้นด้วย Focus Bracketing

 

โฟกัสชัดลึกช่วยให้คุณได้ภาพเช่นนี้!

EOS R8/ RF15-35mm f/2.8L IS USM/ FL: 24 มม./ Aperture-priority AE (f/14, 1/125 วินาที)/ ISO 100/ WB: อัตโนมัติ

ทางยาวโฟกัสสั้นและรูรับแสงแคบช่วยให้ได้โฟกัสชัดลึก
ภาพนี้อยู่ในโฟกัสตั้งแต่หญ้าในส่วนโฟร์กราวด์ไปจนถึงภูเขาที่อยู่ด้านหลัง เพราะใช้ทางยาวโฟกัสสั้นและรูรับแสงแคบ